Transfermarkt: ‘Kinh thánh’ của thị trường chuyển nhượng

Transfermarkt có mặt ở hơn 100 quốc gia và được dịch sang 14 ngôn ngữ. Trang web đã trở thành tài liệu tham khảo cho những người đại diện và các HLV thường xuyên sử dụng trong các cuộc đàm phán chuyển nhượng hoặc gia hạn hợp đồng. Vậy bên trong trụ sở làm việc của Transfermakt có gì?

Thiên đường của NHM bóng đá

Bên trong trụ sở của Transfermarkt, sàn phòng họp được lát cỏ nhân tạo, với tấm hình Lionel Messi treo ngay cửa vào. Trên những bức tường trắng của tòa nhà 2 tầng, nơi có 70 nhân viên làm việc, những tấm thẻ Panini (thẻ cầu thủ) được dán chi chít.

Kể từ khi ra mắt cách đây 20 năm, công ty đã tạo dựng được danh tiếng của mình trên một cơ sở dữ liệu khổng lồ, nền tảng liệt kê mọi thứ có thể biết về một cầu thủ bóng đá, như tiền sử chấn thương, tình trạng hợp đồng, số bàn thắng, thông tin chi tiết liên lạc của cầu thủ, người đại diện...

Theo thời gian, trang web đã trở thành nơi chuyên ước tính giá trị thị trường của cầu thủ. Năm 2020, Transfermarkt ghi nhận một tỷ lượt truy cập. Vị trí nó có được trước hết là nhờ sự tinh tế của người sáng lập. Vào cuối những năm 1980, Internet được dành riêng cho một số ít người có điều kiện. MacBook mới chỉ ở giai đoạn sơ khai trong các nhà máy của tập đoàn Apple và máy tính xách tay vẫn chưa còn phổ biến.

Chàng sinh viên kỹ thuật máy tính Matthias Seidel sống ở Bremen, phía Tây Bắc nước Đức, cách Hamburg một giờ lái xe. Anh là một người hâm mộ đội bóng địa phương Werder, và chàng trai trẻ đã dành thời gian rảnh rỗi của mình để lưu trữ mọi thứ anh có thể tìm thấy về CLB của mình: các bài báo từ báo chí địa phương, thông cáo báo chí của CLB. Sau khi đi làm vào năm 1991, Seidel vẫn duy trì niềm đam mê đó và vẫn tiếp tục bổ sung vào cơ sở dữ liệu thủ công của mình.

Vào tháng 5/2000, chàng trai trẻ cuối cùng đã quyết định chia sẻ những thống kê của mình và tạo ra một cổng thông tin trên web để thảo luận về bóng đá với những người dùng Internet khác. 10 năm trước kỷ nguyên mạng xã hội, đối với hàng nghìn người Đức, Transfermarkt đã trở thành thiên đường cho những người hâm mộ bóng đá, tự do trao đổi ý kiến về môn thể thao yêu thích của họ.

Các cột mốc đầu tiên được đặt ra khá đơn giản và gợi lại hoạt động của một gã khổng lồ web mạnh mẽ khác - Wikipedia, được tạo ra 6 tháng trước đó. Các thành viên cộng đồng được khuyến khích ghi lại các tin đồn chuyển nhượng, động thái chính thức và số liệu thống kê. Dữ liệu của trang web đến từ chính những người dùng nó.

“Giống như Wikipedia, mô hình của chúng tôi dựa trên việc chia sẻ kiến thức trong cộng đồng của chúng tôi”, Seidel nhấn mạnh. Cánh tay phải Thomas Lintz cho biết thêm: “Nhưng chúng tôi đã lựa chọn kiểm duyệt bằng cách loại bỏ ngay lập tức những ý kiến mang tính cá nhân. Điều này cho phép chúng tôi trở nên đáng tin cậy nhất có thể”.

Giống như phong độ của những ngôi sao một thời Ruud Van Nistelrooy hay Kaka, số tiền chuyển nhượng nhanh chóng trở thành chủ đề tranh cãi trên các diễn đàn. Seidel nhận thấy sự lạm phát không thể kiểm soát của TTCN và đã đưa ra những ước tính đầu tiên.

Dựa vào con người hơn là thuật toán

Những người đóng góp cũng nhanh chóng đánh giá giá trị của những cầu thủ yêu thích của họ. Ban quản lý của trang web có trách nhiệm quyết định bằng cách tổng hợp các đóng góp. Nguyên tắc vẫn tồn tại. "Đây là nền tảng cho sự thành công của Transfermarkt, một bước tiến lớn đã thay đổi chiều hướng của chúng tôi", Seidel kết luận.

Cổng thông tin điện tử này tổng hợp sự nghiệp của hơn 95.000 cầu thủ chuyên nghiệp, 1 triệu cầu thủ nghiệp dư và cung cấp dữ liệu về 100.000 câu lạc bộ cùng 2.000 giải đấu.

“Điện thoại của tôi không ngừng đổ chuông”, Florian Zerrath, người quản lý mảng liên lạc với những người đại diện, cho biết. “Họ liên tục gọi cho tôi và hỏi: ‘Florian, anh có thể viết trên trang cầu thủ của tôi rằng tôi là người đại diện của anh ấy không, CLB muốn mua không muốn nói chuyện với tôi vì tôi không xuất hiện trên Transfermarkt”.

Một số nhân viên nói rằng, họ đã từ chối quà tặng để đổi lấy đánh giá tốt hơn về giá trị thị trường của cầu thủ. Seidel luôn tin tưởng vào mô hình hợp tác, ngay cả khi vào năm 2008, nhà xuất bản Đức Axel Springer đã mua 51% cổ phần của công ty. Quy tắc của Transfermarkt là không đổi. Họ luôn hướng tới “sự khôn ngoan của đám đông”.

Được phổ biến bởi nhà báo người Mỹ James Surowiecki vào năm 2004, lý thuyết này được đánh giá cao trong cộng đồng những người đam mê máy tính, và ủng hộ ý tưởng: số lượng lớn người trả lời một câu hỏi sẽ tốt hơn một chuyên gia.

Transfermarkt muốn nêu bật kiến thức chuyên môn của một thiếu niên người Ethiopia, người biết rõ CLB địa phương của mình như lòng bàn tay, hơn là những thuật toán của máy tính. "Khi nói về công việc của mình, tôi nói với bạn bè: 'Chúng tôi có cùng mục tiêu như một cuốn bách khoa toàn thư'. Một chủ nghĩa lãng mạn hơi táo bạo mà chúng tôi đang hướng tới”, Joachim Durand, người chịu trách nhiệm mảng bóng đá Pháp, cho biết.

Trang web chưa bao giờ sử dụng một thuật toán hoặc thậm chí là các công ty kế toán, giống như trong lĩnh vực công nghiệp hoặc tài chính. Thay vào đó, nó dựa trên các tiêu chí bất biến: tiềm năng, độ tuổi, cấp độ của giải đấu cũng như giá trị tiếp thị, khả năng bị chấn thương hoặc thời hạn hợp đồng.

Điều này thể hiện một khối lượng công việc khổng lồ. Đằng sau những màn hình máy tính nhìn ra bãi đậu xe rợp bóng cây ở Wandsbeker Zollstrasse, các nhân viên liên tục kích chuột để phân loại các đề xuất đôi khi mang tính chủ quan.

Mỗi nhân viên đều cẩn thận để tránh các chiến dịch bôi nhọ có thể xảy ra nhằm hạ thấp giá trị của một cầu thủ. “Chúng tôi luôn cẩn thận ở mức cao nhất để không bao giờ mắc lỗi”, một trong số những nhân viên cho biết.

Nhiều CLB đã sử dụng đánh giá của Transfermarkt để tham chiếu cho mức giá của cầu thủ. Tuy nhiên, cũng có không ít rắc rối. Vào tháng 7/2020, chủ tịch Josep Maria Bartomeu của Barca bị chất vấn trên một đài phát thanh địa phương về khoản 72 triệu euro được giải ngân mua cầu thủ người Brazil Arthur Melo của Juventus. Khi phóng viên hỏi, Bartomeu vặn lại: “Giá trị của anh ta trên Transfermarkt là 70 triệu euro”. Sau đó, Juventus bị phát hiện đã sử dụng các mánh khóe kế toán để ngụy tạo các tài khoản của mình trên Transfermarkt, đặc biệt là trong vụ chuyển nhượng cầu thủ người Brazil. 

Tuy nhiên, một số người đại diện tỏ ra hoài nghi về Transfermarkt, chẳng hạn như Christophe Mongai: “Chúng ta không thể định nghĩa một giá trị, bởi chính thị trường sẽ quyết định nó. Không có câu lạc bộ mua thì cầu thủ bóng đá sẽ vô giá trị”. Nhưng, Christian Schwarz - trưởng bộ phận ước tính quốc tế của Transfermarkt, phản bác: “Chúng tôi không đưa ra yêu cầu các câu lạc bộ phải dựa trên ước tính của chúng tôi”.