Tháng 12 vừa qua là ngày kỷ niệm 30 năm Pep có trận ra mắt đội một Barcelona trong chiến thắng 2-0 trước Cadiz. Đến tận khi 19 tuổi, Pep mới bước ra ánh sáng ở Camp Nou sau hành trình 6 năm sống xa gia đình.
Quay lại năm 1990, Guardiola được lựa chọn cho trận đấu với Cadiz ngày hôm đó là do Barca gặp thiếu hụt nghiêm trọng về lực lượng, với sự vắng mặt đáng tiếc nhất là của Ronald Koeman. Đội bóng này sau đó vô địch La Liga vào cuối mùa, chức vô địch đầu tiên trong chuỗi 4 lần đăng quang liên tiếp.
Tuổi thơ ấu của Guardiola
Với Pep, ông đã phải đợi rất lâu mới đến được cái đêm hôm đó. Guardiola lớn lên ở thị trấn nhỏ Santpedor, cách Barcelona 40 dặm về phía bắc. Ông là con thứ 3 trong gia đình 4 người con của ông bà Valenti và Dolors.
Cụ ông Valenti năm nay 90 tuổi và từng là chủ một công ty xây dựng sẽ làm bất cứ việc gì được thuê, từ lắp đặt nhà vệ sinh đến lên thiết kế cho mảnh đất mới mua. Công ty của Valenti có từ 12 đến 20 nhân viên, tùy thuộc vào khối lượng công việc. Những người biết Valenti đều nói rằng ông là một dân Catalan chính hiệu, từ thói quen nghiện công việc đến chuyện tính toán chi li từng đồng bạc lẻ.
Trước Pep có 2 người chị là Francesca và Olga. Trong khi đó, cậu út Pere kém Pep 5 tuổi. Lúc nhỏ, cả hai cậu con trai trong gia đình Guardiola đều chơi cho đội bóng địa phương ở thị trấn Manresa tên là Gimnàstic de Manresa - còn gọi tắt là Nastic. Manresa cũng là quê nhà của Cristina Serra - vợ của Pep.
Năm Pep 12 tuổi, ông được mời đến thử việc ở Barca, đây là một cơ hội lớn dành cho cậu bé còi cọc đến từ Santpedor. Pep không gây ấn tượng quá mạnh mẽ nhưng sau 3 vòng tuyển chọn, ông vẫn đạt đủ số điểm cần thiết để được giữ lại. Và thế là chuyến phiêu lưu tới La Masia bắt đầu.
Hành trình vượt qua nước mắt
Pep đến La Masia năm 13 tuổi và trong năm đầu tiên, Chủ nhật nào gia đình Guardiola cũng phải lau nước mắt cho cậu con trai của mình. Điều đó thật khó khăn với bà Dolors, một người luôn luôn lo lắng.
Nhưng ở La Masia, không hề có sự thông cảm nào như ở gia đình. Ở đây chỉ có một môi trường phát triển thể thao chuyên nghiệp, nơi mà những cậu bé chịu sức ép lớn khi vừa phải học tập, vừa phải cạnh tranh với bạn bè để phát triển.
Các gia đình được phép đến La Masia vào thứ Bảy để theo dõi trận thi đấu vào giờ ăn trưa. Sau đó, họ có thể đưa con mình về nhà, ngủ qua đêm rồi trả thằng bé về lại vào tối Chủ nhật. Gia đình Guardiola chỉ cách đó có 40 dặm, và đó là lợi thế của Pep.
Pep may mắn hơn nhiều so với những người khác. Đơn cử như Andres Iniesta khi nhà ở tận tỉnh Albacete, cách Barcelona tới 300 dặm và việc gặp gia đình chỉ có thể tính theo đơn vị nhiều tháng.
Pep gia nhập La Masia vào năm 1984, cùng năm HLV Terry Venables tiếp quản ghế nóng ở Camp Nou và giúp Barca giành danh hiệu đầu tiên sau 11 năm. Với lớp tiêu chuẩn của một HLV người Anh, Pep trông thật vô vọng khi không thể tranh chấp trên không, 1 đấu 1 cũng rất tệ, còn thể chất thì dưới mức trung bình của tập thể. Thứ duy nhất mà cậu bé Pep có thể làm được là luân chuyển quả bóng một cách thật nhanh.
Pep hiểu giá trị của khoảng trống và nhịp điệu trận đấu. Ông đã học cách điều khiển một trận đấu từ khi còn rất nhỏ. Nhưng cơ thế bé nhỏ là một vấn đề lớn của Pep khi phải mãi tới gần hết tuổi dậy thì, ông mới cao được 1,8m. Khi Pep chuẩn bị tốt nghiệp La Masia, thậm chí có một cuộc tranh luận rằng liệu có nên để ông tiếp tục với lứa trẻ, bởi vì Pep quá nhỏ.
Nhưng khi "thánh" Johan Cruyff tiếp quản Barca, cuộc đời của Pep đã thay đổi. Có một câu chuyện nổi tiếng được truyền qua nhiều thế hệ ở La Masia. Hôm đó, Cruyff thơ thẩn đến một trận đấu của đội trẻ và hỏi HLV phụ trách Carles Rexach rằng cậu nhóc nào là Guardiola? Rexach trả lời rằng cậu bé mà Cruyff muốn tìm không được lựa chọn vì đây là một trận đấu trước đối thủ cao lớn và thể hình của Pep bị cho là không phù hợp.
Đó chính là thời khắc Cruyff quyết định thay đổi toàn bộ đội bóng và thời của những cầu thủ thông minh, kỹ thuật đã đến. "Nếu bạn không hiểu vì sao bạn thắng", Cruyff lý giải ý tưởng của mình một cách dễ hiểu, "bạn sẽ không bao giờ biết vì sao mình thua".
Cruyff giới thiệu với Barca mô hình về mở ra khoảng trống thông qua việc cầm bóng, giãn nở đội hình về chiều ngang để xuyên phá vào trung lộ của đối thủ, và cách kiểm soát bóng thông qua hàng trăm đường chuyền ngắn thăm dò đối phương trước khi phá vỡ cấu trúc phòng ngự của họ.
Ở Pep, Cruyff tìm ra một cầu thủ hiểu rõ triết lý của mình nhưng đồng thời cũng có cảm nhận về trận đấu một cách rất riêng. Pep biết rõ con đường phía trước của mình và với nhiều người, đây là thứ đã có từ trước khi gặp được nhà tư tưởng đến từ Hà Lan.
Ở ngôi nhà của mình ở Santpedor, các lứa trẻ Pep từng tham gia được chụp hình vào mỗi năm. Và đến trận đấu định mệnh với Cadiz, người ta phát hiện ra rằng, không đồng đội nào đi theo được với Pep.
30 năm sau, sự vượt trội này vẫn tiếp tục. Pep vẫn từ một học sinh ưu tú, trở thành một ông thầy ưu tú trong sự nghiệp huấn luyện rực rỡ. Vào đêm nay, khi Man City đối đầu Chelsea ở Dragao, rất có thể nước mắt sẽ lại rơi trên gò má của người đàn ông đến từ Santpedor, nhưng không phải vì nhớ nhà, mà là vì hạnh phúc.