Bước ngoặt định mệnh
Đó là ngày cuối cùng của giải VĐQG Thụy Sỹ mùa 2009/10. Basel, đội đầu bảng tới làm khách trên sân của kẻ bám đuôi ngay sau Young Boys.
Nhờ cách biệt hiệu số, Basel chỉ cần hòa là sẽ lên ngôi vô địch, trong khi Young Boys buộc phải thắng nếu muốn chấm dứt cơn khát danh hiệu kéo dài 24 năm.
Young Boys dồn hết hy vọng lên vai Seydou Doumbia, tuyển thủ Bờ Biển Ngà. Ở xứ sở đồng hồ bấy giờ, Doumbia là ngôi sao sáng nhất. Anh đã ghi bàn ở 10/11 trận gần nhất lúc đó, và dẫn đầu danh sách vua phá lưới với 30 bàn, một kỷ lục tính từ mùa giải 1987/88. Doumbia bắt đầu trận đấu bên hành lang phải, và Basel hiểu rằng khóa chặt anh ta là nhiệm vụ tối cao.
Bằng một cách nào đó, Doumbia hoàn toàn biến mất. Khán giả trên sân liên tục thấy Doumbia phải chạy sang cánh đối diện để tìm bóng. Không gian quen thuộc của Doumbia bị “bóp nghẹt”. Khi đã khóa thành công chân sút lợi hại nhất của Young Boys, Basel thoải mái triển khai bóng phía trên và có 2 bàn thắng nhờ công Stocker và Chipperfield, đường hoàng lên ngôi.
Lúc ấy, giới truyền thông mới bắt đầu sục sạo đi tìm danh tính của “kẻ bắt chết Doumbia”. Đó là Xherdan Shaqiri, 18 tuổi, hậu vệ trái của Basel hôm ấy.
HLV đương thời Thorsten Fink nói về Shaqiri như viên ngọc quý của bóng đá Thụy Sỹ. Shaqiri khởi nghiệp ở hậu vệ trái, nhưng luôn đá tốt khi được xếp ở những vị trí cao hơn như tiền vệ biên hoặc thậm chí là số 10 cổ điển.
Trong chuyến tập huấn mùa Hè trước mùa 2010/11, Fink muốn trao nhiều cơ hội hơn cho Shaqiri. Ông đã trực tiếp trò chuyện hỏi nguyện vọng của Shaqiri, trước khi thống nhất xếp Shaqiri đá tiền vệ phải sau khi anh bộc lộ “Tôi muốn chơi tấn công”.
Thay đổi ấy dẫn tới những chỉ dẫn mà sau này, tất cả đều phải thừa nhận: Shaqiri là ngôi sao tấn công. Anh được mệnh danh là “Quỷ lùn”, là “Messi của Thụy Sỹ”. Hai mùa đầu tiên Shaqiri chơi ở vị trí mới, Basel đều vô địch quốc gia.
Nhưng vào mùa Đông năm 2012, khi Bayern tiếp cận và hỏi mua Shaqiri, Heiko Vogel, HLV trưởng của Basel biết rằng ông cần đưa ra lời khuyên chân thành nếu không muốn bóng đá Thụy Sỹ mãi mãi mất đi một tài năng lớn.
Giữa Đức và Thụy Sỹ là khoảng cách mênh mông về trình độ bóng đá. Shaqiri, vốn dĩ đã “thấp cổ bé họng”, lại chỉ nặng 60kg và chẳng có chút cơ bắp nào chắc chắn không trụ nổi ở môi trường khắc nghiệt như Bundesliga. “Cậu sẽ bị các trung vệ cao lớn ăn tươi nuốt sống, nếu không cải thiện thể chất”, Vogel kể với Bleacher Report khi hai người có cuộc đối thoại cuối cùng trước khi Shaqiri tới Bayern.
Ngày nào cũng là “Leg Day”
Chương trình huấn luyện chung ở các cường quốc bóng đá châu Âu gọi thứ Hai hàng tuần là “Leg Day”, tức là ngày tập thể chất tăng cường sức bền phần nửa dưới cơ thể. Trong phiên tập đầu tiên sau ngày thi đấu, cầu thủ không tập nặng chiến thuật, mà dành phần lớn thời gian trong phòng gym tăng cơ đùi và hông nhằm nâng cao khả năng tì đè.
Trong từ điển của Shaqiri không tồn tại khái niệm đó. Với Shaqiri, ngày nào cũng là “Leg Day”. Lời khuyên của HLV Vogel đã được Shaqiri khắc cốt ghi tâm. Anh khắc phục những nhược điểm thể chất bằng những nỗ lực phi thường với dụng cụ thể hình. Sau khi chuyển tới Đức, Shaqiri chưa bao giờ bỏ lỡ một buổi tập squat nào (tập gánh tạ nâng lên ngồi xuống, tăng cơ đùi và hông).
Tiền đạo Thomas Mueller từng chia sẻ trên tờ Blick trong lễ hội bia thường niên Oktoberfest 2012, cả đội Bayern tròn xoe mắt khi Shaqiri chẳng những không tham gia uống bia, mà còn dành cả ngày trên sân tập với những cây sào khổng lồ. Shaqiri tập đứng lên ngồi xuống hàng nghìn lần với cây sào trên vai, và tỏ rõ sự khoan khái “lập dị” khi các đồng đội và ban huấn luyện đang cụng ly nâng cốc chúc mừng.
Với đôi chân biến hình giống quái thú Hulk, Shaqiri nhanh chóng bắt kịp nhịp độ chơi bóng ở Bundesliga. Dù chỉ là quân bài dự bị cho đôi cánh Rob-bery, Shaqiri vẫn đóng góp 8 bàn và 13 kiến tạo trong cú ăn ba vĩ đại mùa 2012/13 của Bayern.
Vấn đề của Shaqiri, là anh sở hữu lối chơi quá giống Robben và Ribery, những người thích solo đi bóng tự giải quyết tình huống. Khi Pep Guardiola đến Munich, Robben và Ribery là hai ngoại lệ không phải tuân thủ 100% những lý thuyết chiến thuật phức tạp của Pep.
Shaqiri bỗng thấy mình lạc lõng ở Munich. Anh không được phép chơi đúng sở trường, và cũng chẳng hiểu Pep muốn gì ở mình. Tháng 11/2014, tờ Bild đưa tin Pep đã mất kiên nhẫn với “bị thịt” Shaqiri. Tuyển thủ Thụy Sỹ phải tới Inter trong 6 tháng, trước khi tìm lại sự nghiệp ở Stoke City.
Đối mặt với thách thức “thể lực” ở giải đấu khốc liệt nhất hành tinh, Shaqiri - một chú lùn đích thực - không muốn bị mang ra làm trò cười. Anh tăng từ 72kg lên 75 kg, và 3kg chênh lệch ấy vào hết phần cơ. Trong 3 mùa ở Stoke, Shaqiri ghi 14 bàn, kiến tạo 19 lần và trở thành nhân vật không thể thiếu ở sân Britannia.
HLV Mark Hughes khẳng định “Thể trạng là yếu tố quyết định giúp Shaqiri thành công”. Anh chỉ gặp 2 chấn thương trong thời gian thi đấu cho Stoke với tổng số ngày ngồi ngoài dưỡng thương là 28. Dù chỉ chơi cho đội bóng hạng trung, Shaqiri vẫn thuê riêng HLV thể lực Wayne Richardson - chuyên gia y học thể thao làm việc cho trung tâm huấn luyện Taekwondo quốc gia tại Newton Heath.
Từ lâu, giới mộ điệu đã nhận định chiếc áo Stoke quá chật chội với Shaqiri. Và khi đội bóng này xuống hạng mùa trước, Liverpool đã nhanh chóng nhảy vào, mất đúng 13 triệu bảng (rẻ hơn giá thị trường 8 triệu bảng) và 100.000 bảng tiền lương mỗi tuần để đổi lấy chữ ký của Shaqiri.
“Tôi không hề đắn đo khi hội đồng chuyển nhượng đề xuất mua Shaqiri. Cậu ấy có thừa phẩm chất chơi cho một đội bóng lớn như Liverpool”, Klopp trả lời tờ Independent. 6 bàn và 2 kiến tạo sau 15 trận là minh chứng rõ nét nhất về đóng góp của Shaqiri vào thành tích chung của Liverpool.
Một mình “gánh team” Số pha lập công và kiến tạo của Shaqiri đóng góp tới 43% số điểm Stoke nhận được mùa trước. Anh ghi 8 bàn, kiến tạo 7, tạo ra 75 cơ hội, tạt bóng 201 lần và có 15 cú chuyền bổng vượt tuyến. Không một cầu thủ nào ở Premier League 2017/18 có tầm ảnh hưởng lên đội bóng lớn như Shaqiri. Công thủ toàn diện Ở 1/3 sân đối phương tại Premier League mùa này, số lần chạm bóng của Shaqiri chỉ xếp sau Salah trong danh sách các cầu thủ đã ra sân của Liverpool. Trung bình mỗi trận, Salah tạo ra 2,1 cơ hội ăn bàn rõ rệt cho đồng đội, cao nhất Liverpool. Ở mặt trận phòng ngự, Shaqiri là cầu thủ tấn công hỗ trợ tuyến dưới tốt nhất, với 20 pha tắc bóng thành công. |
