Từ năm 2025, SEA Games sẽ không còn là 'ao làng'

Mới đây, Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á đã quyết định, bắt đầu từ SEA Games 33 vào hai năm sau tại Thái Lan, đại hội chỉ tập trung tổ chức các môn thi đấu của Olympic và Asian Games. Riêng các nước chủ nhà tổ chức đại hội chỉ được chọn 2 môn thể thao thế mạnh của mình ở nhóm 3 với tổng cộng 8 nội dung thi đấu. 

Đây là một quyết định mang tính đột phá của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á, bởi điều đó đúng với tôn chỉ của SEA Games đề ra ngay từ đầu là giúp các nước trong khu vực từng bước phát triển, cũng như vươn tầm châu lục và Olympic, chứ không phải quanh quẩn trong “ao làng” như hiện nay.

Sở dĩ SEA Games gần đây bị gán ghép với tục danh “ao làng”, cũng bởi việc háo danh và háo thành tích của các nước chủ nhà. Thực tế, ngay từ lần đầu tiên đại hội được tổ chức năm 1959 và kéo dài đến năm 1991, Đại hội Thể thao Đông Nam Á vẫn chưa bị lũng đoạn nhiều vì căn bệnh thành tích. Bởi số môn thi đấu vẫn chưa được tổ chức quá nhiều, và ngôi vị đứng đầu khu vực hầu như thuộc về Thái Lan và Indonesia, những nước có nền thể thao mạnh nhất khu vực. 

Tuy nhiên, thời gian sau này nhiều nước trong khu vực như Việt Nam, Philippines, Myanmar, Indonesia, Brunei… đã quay lại tổ chức đại hội và căn bệnh thành tích theo đó cũng tăng dần. Đặc biệt, các nước chủ nhà luôn tìm cách tổ chức nhiều nhất những môn thế mạnh của mình, thậm chí loại thẳng tay những môn nằm trong hệ thống Olympic vì nhiều lý do nhằm có lợi cho đoàn thể thao của mình. Nói đâu xa, tại SEA Games 2021 diễn ra tại Việt Nam, nước chủ nhà đã đứng đầu với 205 HCV, 125 HCB và 116 HCĐ. Trong khi đó, đoàn Thái Lan đứng thứ nhì chỉ có 92 HCV, 103 HCB, 136 HCĐ.

Riêng đoàn thể thao Campuchia năm ấy cũng chỉ đứng thứ 8 với 9 HCV, 13 HCB, 41 HCĐ. Vậy nhưng tại SEA Games 2023 diễn ra trên sân nhà của họ, Campuchia đã tổ chức một loạt môn thế mạnh của mình như Kun Bokator, Kun Khmer, cờ Campuchia, đua thuyền truyền thống, trong khi cắt hẳn những môn Olympic như bắn súng, canoeing, rowing, TDDC nữ… khiến nhiều đoàn khóc ròng. Cũng vì quá nặng chạy theo thành tích, nên thời gian gần đây SEA Games ngày càng biến thành “ao làng”, khiến nhiều nước rất bức xúc nhưng chẳng thể làm gì được.

Thành tích SEA Games luôn cao ngất, nhưng tại Asian Games và Olympic, thành tích của các nước Đông Nam Á luôn rơi tự do đến thảm hại. Vậy nên mới đây Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á đã ra quyết định sẽ phải thay đổi từ SEA Games 33. Tổng cục trưởng Tổng cục Thể thao Thái Lan (SAT), Kongsak Yodmanee đã cho biết sẽ nâng tầm SEA Games theo chuẩn Asian Games và Olympic từ đại hội năm 2025 diễn ra tại Thái Lan, đặc biệt là tập trung vào các môn Olympic, và điều này đang được sự ủng hộ rất lớn từ các nước.

Như vậy, sau SEA Games 2023, đại hội thể thao khu vực Đông Nam Á sẽ có những bước tiến lớn về chất lượng, qua đó giúp nền thể thao khu vực ngày càng tiệm cận và ngang bằng với đấu trường châu lục, cũng như dần rút ngắn khoảng cách với Olympic.