Tháng 12/2004, CH Czech xếp thứ 4 trên BXH của FIFA, chỉ sau Argentina, Brazil và Pháp. Nhắc lại đấy là Brazil của Ronaldo, Ronaldinho; Pháp của Zidane, Henry; và Argentina của Riquelme, Crespo…Bây giờ bạn biết họ đứng thứ bao nhiêu không? Thứ 45, còn Bỉ đang số 1. Điều trêu ngươi ở đây là gì? Vào cái ngày mà CH Czech đứng thứ 4 thì Bỉ cũng đứng thứ… 45. Một sự trùng hợp ngẫu nhiên đến thú vị cho cuộc tao ngộ đêm nay.
Đương nhiên BXH của FIFA còn lắm sự tranh cãi. Nhưng theo cách nào đó, nó là sự công nhận có tính tương đối cao cho sự vươn lên và đi xuống của các thế lực bóng đá mới. Còn tranh cãi thì vốn chỉ là sự giành giật của các ông lớn (tôi mạnh hơn mà xếp dưới anh). Xét trên bức tranh tổng thể, việc CH Czech tung hoành vào các năm từ 2000 đến 2006, Bỉ từ các năm 2014 đến 2020 là điều không có gì sai. Cho nên khi hai bên nhìn nhau trong cuộc đối đầu này, người hâm mộ cũng hiểu rằng vị thế giữa họ đã đổi cho nhau. Mà nguyên nhân chính là vấn đề của đào tạo trẻ. CH Czech vốn là “hậu duệ” của nền bóng đá Tiệp Khắc từng vô địch EURO 1976.
Tức là dù mới “lập quốc” nhưng ai hiểu lịch sử cũng biết rõ CH Czech không thiếu nền tảng để xưng bá. Và quả thật CH Czech sau EURO 1996 đã khiến cả thế giới phải hoảng hốt rồi lao vào tranh giành những ngôi sao của họ như Pavel Nedved, Vladimir Smicer…Tuy nhiên, gia tài đời ông để lại ăn mãi cũng hết. Đến đời cháu thì lượng nhân tài, các lò đào tạo trứ danh của CH Czech cũng tụt hậu trước sự phát triển của bóng đá hiện đại. Có thể nói, Cech và Rosicky là hai nhân tài cuối cùng của họ ở thế hệ sau.
Bóng đá Bỉ lại phát triển theo chiều hướng ngược lại. Họ bị vũ nhục ở EURO 2000, khi trở thành chủ nhà VCK EURO đầu tiên bị loại ngay từ vòng bảng. Quá tổn thương, họ đập đi làm lại. Nếu đào tạo trẻ của CH Czech nói riêng hay các đội bóng Đông Âu nói chung vẫn giữ kiểu bao cấp cũ, rồi theo đó mà tụt hậu, thì Bỉ lại dũng cảm “đập đi làm lại” cả hệ thống. Giám đốc kỹ thuật Michel Sablon là “tổng công trình sư” của tiến trình cải tổ này. Bằng một loạt các hành động quyết liệt, ông cải tổ lại toàn bộ hệ thống mục ruỗng của ĐT Bỉ. Kết cục sau 10 năm, họ có Vincent Kompany, Eden Hazard, Marouane Fellaini...; thêm 3 năm nữa để có Thibaut Courtois, Kevin De Bruyne, Romelu Lukaku...
Gặp nhau đêm nay, CH Czech có thể lấy từ Bỉ rất nhiều bài học cho hệ thống của họ.
